Autyzm – co to takiego?
Autyzm jest zaburzeniem należącym do całościowych zaburzeń rozwoju (CZR) , które najczęściej ujawnia się w ciągu pierwszych trzech lat życia. Dotyczy sfery rozumowania, kontaktów socjalnych i komunikacji. Dzieci i dorośli z autyzmem najczęściej mają kłopoty z komunikacją w grupie i z wykonywanymi wspólnie czynnościami. Zaburzenie utrudnia im kontakt ze światem zewnętrznym.
Wyraźne nieprawidłowości przejawiają się w pewnych zaburzeniach motorycznych, zaburzeniach snu, trudnościach z jedzeniem. Dziecko jest zbyt ciche lub – przeciwnie – krzyczące, wykazuje słaby kontakt wzrokowy, obojętność wobec osób, stereotypie (czyli ciągłe powtarzanie tych samych ruchów, postaw itp.), nietolerancję zmian, intensywną upartość. Przebieg zaburzenia jest podstępny, skrycie rozwijający się. Pełny obraz objawów ujawnia się miedzy 3. a 5. rokiem życia, dalszy rozwój jest zindywidualizowany.
Zachowania wskazujące na możliwość występowania u dziecka zaburzeń ze spektrum autystycznym:
- izolacja
- przymus stałości otoczenia (dziecko źle reaguje na zmiany otoczenia, przestawienia)
- niezdolność do interakcji społecznych
- stereotypowe, powtarzające się czynności
- zaburzenia mowy lub całkowity brak mowy
- łatwość mechanicznego zapamiętywania
- brak gaworzenia, brak wskazywania, brak wykonywania świadomych gestów po pierwszym roku życia
- brak wypowiadania ani jednego słowa w wieku 16 miesięcy
- nieumiejętność składania słów w pary w wieku 2 lat
- brak reagowania na imię
- utrata zdolności językowych lub społecznych
- słaby kontakt wzrokowy
- nieumiejętność bawienia się zabawkami
- nadmierne porządkowanie zabawek lub innych przedmiotów (szeregowanie)
- przywiązanie do jednej zabawki lub przedmiotu
- brak uśmiechania się
- spożywanie tylko wybranych pokarmów
- brak rozumienia mowy
- echolalia (czyli mechaniczne powtarzanie słów)
- wąski zakres zainteresowań i aktywności
- niedostateczna zdolność zabawy, sztywność i opór wobec zmian
- zajmowanie się przedmiotami lub ich częściami nawet parę godzin
- stereotypowe lub powtarzane manieryzmy ruchowe (mogą przypominać tiki)
- upośledzenie zabaw wymagających wyobraźni
- zaburzenia ruchowe: chodzenie na palcach, apraksja (czyli niemożność powtarzania gestykulacji i niedostateczna zręczność w wykonywaniu złożonych zadań ruchowych)